W Bibliotece Narodowej Serbii otwarto wystawę Szlaki, powiązania, spostrzeżenia, poświęconą serbskim pisarkom Jelenie Dimitrijević, Desance Maksimović i Izydorze Sekulić. Na otwarciu przemawiali Vladimir Pištalo, dyrektor Biblioteki Narodowej Serbii, Andreja Rihter, prezes stowarzyszenia Szlaku Pisarek oraz autorki wystawy – Biljana Dojčinović i Mirjana Stanišić.
Wystawa jest częścią projektu Szlak Pisarek, który powstał z inicjatywy Forum Kultur Słowiańskich, a będzie można ją oglądać do 17 marca 2023 r. Szlak Pisarek jest jednym z 48 Szlaków Kulturowych Rady Europy i jednym z kilkunastu, które przebiegają przez Serbię. W Serbii w projekcie uczestniczy członkini stowarzyszenia – Biblioteka Narodowa Serbii, jako instytucja pielęgnująca spuściznę i twórczość tych pisarek oraz Fundacja Desanki Maksimović, która mieści się w Bibliotece Narodowej Serbii. Wystawa została zorganizowana we współpracy z projektem Knjiženstvo z siedzibą na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Belgradzie, który jest również członkiem stowarzyszenia WWR (Szlaku Pisarek).
Wystawa obejmuje utwory Jeleny J. Dimitrijević (1862-1945), które pisała podczas swoich podróży po Ameryce i świecie, a także wiersze pisane na początku lat 30. XX wieku we Francji. Swoje amerykańskie doświadczenia opisała w dzienniku podróży Nowy świat lub rok w Ameryce z 1934 r., w opowiadaniach opublikowanych w Serbskim Dzienniku Literackim oraz w wierszach z jej rękopisów Na oceanie i za oceanem, W stronę słońca dla słońca i Z nowego świata, które są przechowywane w Bibliotece Narodowej Serbii. Jej podróż dookoła świata opisana jest w książce podróżniczej zatytułowanej Siedem mórz i trzy oceany.
W części wystawy poświęconej Izydorze Sekulić (1877-1958) znajduje się rękopis jej książki Towarzysze podróży, pierwsze wydanie zbioru tekstów z 1913 r. oraz trzy artykuły, które pierwotnie opublikowała w Serbskim Dzienniku Literackim. Na wystawie przedstawiono jej korespondencję ze Svetislavem B. Cvijanovićem i Svetislavem Petroviciem, w której można zauważyć fascynację pisarki kulturą i przyrodą tej części Europy. Entuzjazm dla piękna, majestatu i ciszy norweskich krajobrazów jest sednem jej dziennika podróży Listy z Norwegii, którego pierwsze wydanie znajduje się na wystawie.
Desanka Maksimović (1898-1993) odwiedziła wiele krajów, jednak jej dzienniki podróży to tylko niewielka część jej twórczości literackiej. Na wystawie znajdziemy dziennik podróży po Australii, zapisany w notatniku, który został znaleziony w jej spuściźnie i jest teraz po raz pierwszy wystawiany publicznie. Wystawa obejmuje także rękopisy jej wierszy, listów i przekładów. Z jej bogatej spuścizny wybrano także serię niepublikowanych materiałów, które świadczą o jej powiązaniach z różnymi słowiańskimi pisarkami. Między innymi korespondencja z Idą Radwoliną i Olgą Kutasową, z którymi korespondowała od 1957 roku prawie do końca swojego życia.
Podczas otwarcia wystawy Andreja Rihter wręczyła kopie certyfikatu Szlaku Kulturowego Rady Europy serbskim członkom stowarzyszenia Szlaku pisarek.
Cyfrową wersję wystawy można obejrzeć na stronie: https://blogdigitalna.nb.rs/index_izlozbe.php.
