W dniach 6-26 września 2023 r. w Muzeum Sztuki Użytkowej w Belgradzie, odbyła się wystawa Transformacje: od tradycji ubiorów słowiańskich do nowoczesnych kreacji, która powstała we współpracy z Forum Kultur Słowiańskich, Muzeum Sztuki Użytkowej (Belgrad) oraz Ministerstwem Kultury Republiki Serbii. Kuratorką wystawy była Stanislava Vauda Benčevič.
Misją Forum Kultur Słowiańskich jest dostosowywanie kontaktów i tkanie więzi pomiędzy obywatelami trzynastu krajów słowiańskich. W ten sposób więzi kulturowe między narodami słowiańskimi są odnawiane, rozszerzane i wzmacniane. Nawiązywanie kontaktów i współpraca najlepiej pobudzają kreatywność, wzbogacają różnorodność słowiańskich tożsamości i wzmacniają dialog kulturowy w przestrzeni europejskiej i globalnej. Forum jest miejscem wymiany cennej wiedzy i doświadczeń, a jako propagator nowych pomysłów jest także platformą wciąż nowych możliwości i okazji. Skoro już cały czas plecie i przeplata, kwestią czasu było, kiedy i ono pójdzie ścieżkami mody. Moda zawsze była częścią cywilizacji i kultur. Dzięki niej możemy przypomnieć sobie cechy charakterystyczne dla danych okresów historycznych.
Transformacje mają na celu wzbudzenie zainteresowania słowiańskim dziedzictwem kulturowym w nowoczesny sposób: niech motyw z przeszłości przywoła nowoczesny fason, niech bogactwo tradycji zachęci do ascetycznego kroju. Twórczość jest zawsze lustrem weneckim: przez nie patrzymy na dawne czasy, a w nich odbijają się nasze czasy.
Projekt Transformacje autorstwa Andrei Rihter rozpoczął się w 2019 roku wystawą kuratorki Jožicy Brodarič w Ratuszu w Lublanie. Udział w niej wzięli: Nikolaj Božilov (Bułgaria) z kolekcją Spirit, Andrea Pojezdálová (Słowacja) z kolekcją Retrotopia, Jelena Proković (Słowenia) z kolekcją Eggomania, Galina i Nikolaj Birjukov (Rosja) z kolekcją Srebrny pierścień oraz Nevena Ivanović (Serbia) z kolekcją Luchaneo.
W belgradzkiej wystawie obecni byli: Denisa Dovalova (Czechy) z kolekcją Słowiańskie boginie, Ivana Murišić (Czarnogóra) z kolekcją Wolność, Jelena Holec (Chorwacja) z kolekcją Ozdoby, Kinga Król (Polska) z kolekcją Dziwożona i Dragan Hristov (Macedonia Północna) z kolekcją Las. W sumie zaprezentowano 50 różnych oryginalnych dzieł sztuki. Program wystawy obejmował także koło artystyczne zorganizowane przez Muzeum Sztuki Użytkowej we współpracy z Belgradzkim Tygodniem Mody w celu nawiązywania kontaktów i wymiany doświadczeń.
Transformacje zostały stworzone po to, aby: – zainspirować projektantów mody, że warto szperać na strychu, w rodzinnym albumie czy muzealnej kolekcji. – zachęcić lokalnych koneserów, że gwiazdy przyszłości są wśród nas, czasami wystarczy odważnie skrojony rękaw. – a także przekonać profesjonalną publiczność europejską, że pomysły krawieckie, jakość ściegów i możliwości cięcia są równomiernie rozmieszczone na całym kontynencie – i że warto patrzeć na wschód i południe!
