W 2023 roku Forum Kultur Słowiańskich poszerza swoje horyzonty w dziedzinie filmu. Nawiązaliśmy współpracę z Międzynarodowym Festiwalem Filmów Dokumentalnych DOKUDOC, którego 12. edycja odbędzie się w dniach 14 – 17 września w Mariborze.
W piątek, 30 czerwca o 21:00, wieczór w ogrodzie willi Zlatica otworzyła dyrektorka FSK, dr Andreja Rihter, i reżyserka Petra Seliškar, była przewodnicząca Sekcji Dokumentalnej Stowarzyszenia Reżyserów Słoweńskich, założycielka renomowanego międzynarodowego festiwalu filmów dokumentalnych Makedox, mentorka i ekspert ds. festiwalu DOKUDOC i mentorka laboratorium dokumentalnego Dokumentarnica, które odbywa się w Mariborze podczas festiwalu DOKUDOC. Nowe partnerstwo pomiędzy wspomnianym festiwalem a FSK powstało z inicjatywy i chęci wzmocnienia treści filmowych w willi Zlatica oraz rozpowszechnienia festiwalu DOKUDOC w krajach, w których działa FSK. Andreja Rihter powiedziała, że to nowe przedsięwzięcie znacznie wzbogaciło i tak już zróżnicowany program działań FSK, a jednocześnie zachęcała do zgłoszeń do nagrody Heritage in Motion. Członkinią jury tejże nagrody jest również dyrektorka festiwalu DOKUDOC Maja Malus Azhdari.
Po obejrzeniu filmu Temni pokrov sveta odbyła się rozmowa ze scenarzystą i reżyserem Amirem Muratoviciem, scenarzystą, reżyserem zdjęć i producentem Rado Likonem oraz głównym bohaterem filmu, Matevžem Lenarčiczem. W rozmowie z Petrą Seliškar ujawnił kulisy okoliczności, które utrudniały 7-letni proces powstawania filmu, a także decyzje artystyczne, które zostały podjęte podczas zdjęć. „Największa część filmów dokumentalnych dzieje się podczas montażu. To tutaj toczy się walka, co zostaje, a co należy usunąć. Widzowie tego nie wiedzą, ale autorzy o tym nie zapominają”.
We wrześniu 2023 roku będziemy kontynuować współpracę przy pokazie filmu Stoletje sanj reżysera Vena Jemeršicia.
***
Temni pokrov sveta, reż. Amir Muratović
88 min, 2022, Słowenia
Wybitny lotnik, fotograf, alpinista i ekolog Matevž Lenarčič podczas swoich podróży dookoła świata ultralekkim samolotem zbiera cząsteczki czarnego węgla, który jest drugą największą przyczyną globalnego ocieplenia. Samotny poszukiwacz przygód często zbliża się do punktu bez powrotu. Przeleciał już nad biegunem północnym, wylądował na Antarktydzie, leciał nad oceanem szesnaście godzin bez przerwy i trzykrotnie opłynął świat. Podróże Matevža nabrały głębszego znaczenia, gdy poznał Grišę Močnik, która bada wpływ sadzy na klimat i nasze życie. Ścieżka Matevža prowadzi do Sarajewa, które jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie. Z Grišą latają nad Wyspami Zielonego Przylądka, aby pomóc ulepszyć modele klimatyczne. Przez lodowce Patagonii prowadzi go glacjolog Peter Skvarča, który był świadkiem rozpadu pokryw lodowych na Antarktydzie. Dla Matevža najważniejszym przystankiem jest Królestwo Bhutanu. W tym himalajskim kraju, oceniając postępy, zamiast produktu krajowego brutto używa się jednostki szczęścia krajowego brutto.
Stoletje sanj, reż. Ven Jemeršić
87 min, 2019, Słowenia
Stoletje sanj to pełnometrażowy film dokumentalny o najstarszym słoweńskim wynalazcy Peterze Florjančiczu, który zmarł w wieku 102 lat. Kontrowersyjny Peter opisuje w nim własnymi słowami życie, które, jak mówi, jest równie napięte jak filmy Hitchcocka. Postrzega siebie jako hedonistę, który swoimi wynalazkami stworzył drogę do luksusowego i ekscytującego życia. Wśród jego 400 zgłoszonych patentów znajdują się również przedmioty, z którymi spotykamy się na co dzień, takie jak ramki do slajdów, spryskiwacz na butelce perfum, plastikowy zamek błyskawiczny i plastikowy łańcuszek, krosna dziewiarskie, zapalniczka boczna…. ale był także jednym z pierwszych twórców poduszki powietrznej. Wolny czas spędzał ze światowymi gwiazdami takimi jak Gene Kelly, Orson Wells, Johnny Weissmuller, Coco Chanel, Jacques Coustea. Jego sąsiadem był sam Charlie Chaplin. W okresie, w którym mieszkał w Monte Carlo, zagrał także niewielką rolę w filmie Vittorio De Sice z aktorką Marleną Dietrich.
